Φυλλικό οξύ… μπρόκολο… εγκυμοσύνη… αυτά είναι τα πρώτα που μας έρχονται στο μυαλό ακούγοντας την λέξη φολικό οξύ.

Εκτός όμως από αυτά το φυλλικό οξύ ή  αλλιώς βιταμίνη Β9, είναι μία απαραίτητη βιταμίνη για τον άνθρωπο. Ο ρόλος της στην ανθρώπινη υγεία είναι απόλυτα χρήσιμος σε πολλές ζωτικές λειτουργίες και η επαρκής πρόσληψή της γίνεται  μέσω της διατροφής , καθώς το ανθρώπινο σώμα δεν είναι σε θέση να την συνθέσει από μόνο του. Είναι μία υδατοδιαλυτή  βιταμίνη, δηλαδή διαλύεται στο νερό, οπότε ο οργανισμός χρησιμοποιεί την ποσότητα που χρειάζεται, ενώ η περίσσειά της αποβάλλεται, μέσω των ούρων.

Ποια η Συνιστώμενη Ημερήσια Δόση φυλλικού οξέος;

Που βρίσκεται το φυλλικό οξυ?

• Πράσινα φυλλώδη λαχανικά: Σπανάκι, λάχανο, μπρόκολο, σπαράγγια, μπιζέλια, μαρούλι .
• Φρούτα: Πορτοκάλια, μπανάνες, φράουλες
• Πράσινες πιπεριές
• Όσπρια: Φακές, φασόλια και ρεβίθια, Μισή κούπα οσπρίων μπορεί να καλύψει  το 45% της ημερήσιας συνιστώμενης ποσότητας.
• Μαγιά
• Δημητριακά ολικής αλέσεως εμπλουτισμένα με φυλλικό οξύ
• Ρύζι, πλιγούρι
• Κοτόπουλο, χοιρινό
• Θαλασσινά, και μαλάκια : καλαμάρι, σουπιές, χταπόδι

Γιατί είναι όμως τόσο απαραίτητο; 

Το φυλλικό οξύ είναι αναγκαίο για τη σύνθεση, τη διόρθωση και τη λειτουργία του DNA και του RNA, τις βασικές δομικές μονάδες της ζωής. Επομένως είναι απαραίτητο σε ιστούς που πολλαπλασιάζονται γρήγορα όπως ο αιμοποιητικός ιστός, ο νευρικός ιστός και ιστοί των εμβρύων. Δηλαδή, χρειάζεται  για την παραγωγή και τη συντήρηση των νέων κυττάρων, όπως η βρεφική ηλικία και η εγκυμοσύνη. Οι γυναίκες οι οποίες επιθυμούν να μείνουν έγκυες, κάλο είναι να έχουν επάρκεια φυλλικού οξέος κάποιους μήνες πριν την σύλληψη.Παράλληλα, εμπλέκεται στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών. Το φυλλικό οξύ σε συνέργεια με τη βιταμίνη C και τη βιταμίνη Β12 βοηθούν τον οργανισμό να μεταβολίζει, να διασπά, να χρησιμοποιεί και να συνθέτει νέες πρωτεΐνες.

Συμπτώματα έλλειψης φυλλικού οξέος 

Έλλειψη φυλικού οξέος εμφανίζεται όταν η διατροφή είναι ανεπαρκής, ή άν υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις ή άν οι απώλειες του φυλικού οξέος είναι αυξημένες. Η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός αυξάνουν τις ανάγκες για φυλλικό οξύ. Η δυσαπορρόφηση του φυλλικού οξέος συμβαίνει σε συγκεκριμένες καταστάσεις, όπως η κοιλιοκάκη και η νόσος του Crohn. Αυξημένη απώλεια φυλλικού οξέος μέσω των ούρων εμφανίζεται με την χρήση διουρητικών δισκίων ή σε περιπτώσεις κατάχρησης αλκοόλ. Κάποια συμπτώματα έλλειψης φυλλικού οξέος είναι τα εξής:

• κόπωση
• καταβολή (προερχόμενα από την αναιμία που προκαλείται από την έλλειψη φυλικού οξέος)
• διάρροια
• ανορεξία
• απώλεια βάρους
• πονοκέφαλοι
• ταχυκαρδία
• διαταραχές συμπεριφοράς

Φυλλικό οξύ και εγκυμοσύνη

Το φυλλικό οξύ είναι πολύ σημαντικό για όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ ο κίνδυνος ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα μειώνεται σημαντικά, όταν λαμβάνεται φυλλικό οξύ συμπληρωματικά σε μια υγιεινή διατροφή, πριν αλλά και από την αρχή της κύησης. Οι ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα οδηγούν σε δυσμορφίες της σπονδυλικής στήλης (π.χ. δισχιδής ράχη), του κρανίου και του εγκεφάλου (π.χ. ανεγκεφαλία). Επίσης, μερικές μελέτες έχουν εισηγηθεί ότι το φυλλικό οξύ είναι δυνατό να μειώνει τον κίνδυνο να παρουσιάσουν τα παιδιά συγγενείς καρδιοπάθειες. Οι συγγενείς καρδιοπάθειες είναι οι συχνότερες εκ γενετής ανωμαλίες στα νεογέννητα

Φυλλικό οξύ και στεφανιαία νόσος 

Η αθηρωματική βλάβη που προκαλείται στα αγγεία εξαιτίας της υπέρτασης , της υψηλής χοληστερόλης και των υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα οδηγεί σε αύξηση κινδύνου για την εμφάνιση καρδιακού επεισοδίου ή οξέος εμφράγματος. Το φυλικό οξύ μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της ομοκυστείνης στο αίμα μιας ουσίας που μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία. Υψηλές συγκεντρώσεις αυτού του αμινοξέος στο αίμα βρέθηκαν σε πληθυσμούς με αυξημένη παρουσία στεφανιαίας νόσου. Αντίθετα, χαμηλά επίπεδα αυτής της ουσίας συνδέονται και χαμηλή επίπτωση στεφανιαίας νόσου. Οι τελευταίες ιατρικές έρευνες αποδεικνύουν ότι τα συμπληρώματα διατροφής φυλικού οξέος μειώνουν τα υψηλά επίπεδα ομοκυστείνης στο αίμα.

Λήψη συμπληρωμάτων φυλλικού οξέος;

Θεωρητικά, η πρόσληψη 400 μg ημερησίως αποκλειστικά από τρόφιμα, είναι εφικτή και με το παραπάνω. Όμως, στην πράξη, αυτό δεν πραγματοποιείται πάντα σε καθημερινή βάση. Επιπλέον, το φυλλικό οξύ των τροφών είναι λιγότερο απορροφήσιμο σε σχέση με το συνθετικό φυλλικό οξύ. Οπότε, η λήψη συμπληρωμάτων φυλλικού είναι μια ικανοποιητική μέθοδος για την κάλυψη των ημερήσιων αναγκών, κυρίως σε εγκυμονούσες γυναίκες.

 Από όλα τα παραπάνω στοιχεία και ευρήματα γίνεται φανερή η σπουδαιότητα του φυλλικού οξέος στην υγεία και στη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Γι’ αυτό, καλό είναι να φροντίζουμε όλοι μας να λαμβάνουμε την απαραίτητη ποσότητα, με όποιον τρόπο μπορούμε. Ας μην ξεχνάμε ότι η διατροφή παίζει πρωταρχικό ρόλο και όπως είπε ο Ιπποκράτης, «το φαγητό πρέπει να είναι το φάρμακό μας και το φάρμακό μας πρέπει να είναι το φαγητό μας». Τίποτα δεν έχει ειπωθεί τυχαία!