Το πιπέρι καγιέν θεωρείται ο βασιλιάς των μπαχαρικών από την αρχαιότητα. Δεν είναι τυχαίο που οι καυτερές πιπεριές έχουν χρησιμοποιηθεί για χιλιάδες χρόνια για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων υγείας.

Το πιπέρι καγιέν (cayenne pepper) είναι ένα  μπαχαρικό που χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλές κουζίνες σε όλο τον κόσμο , κυρίως σε αλμυρές συνταγές, αλλά και σε γλυκές. Η ονομασία του δόθηκε προς τιμήν της πόλης Καγιέν (Cayenne), στη Γαλλική Γουιάνα (French Guiana).  Οι καρποί αποξηραίνονται και αλέθονται ή πολτοποιούνται και ψήνονται σε κέικ, τα οποία στη συνέχεια αλέθονται και κοσκινίζονται, για να γίνουν η σκόνη μπαχαρικού με την ίδια ονομασία. 

Οι συγκεκριμένες πιπεριές διαθέτουν ένα εντυπωσιακό προφίλ διατροφής, το οποίο περιλαμβάνει μια ποικιλία αντιοξειδωτικών που είναι ευεργετικά για την ανθρώπινη  υγεία.

1 κουτ.γλ  (5 grams) πιπέρι καγιέν περιέχει:

Θερμίδες: 17

Λιπαρά: 1 gram

Υδατάνθρακες: 3 grams

Φυτκές ίνες: 1.4 grams

Πρωτεϊνη: 0.6 grams

Vitamin A: 44% of the RDI

Vitamin E: 8% of the RDI

Vitamin C: 7% of the RDI

Vitamin B6: 6% of the RDI

Vitamin K: 5% of the RDI

Μαγγάνιο: 5% of the RDI

Κάλιο: 3% of the RDI

Ριβοφλαβίνη: 3% of the RDI

Ποια τα οφέλη του στην υγεία;

Η καψαϊκίνη είναι  το ενεργό συστατικό του  πιπεριού καγιέν και υπεύθυνη για τις φαρμακευτικές ιδιότητές του. Δίνει την καυτερή γεύση και μάλιστα όσο περισσότερη καψαϊκίνη περιέχει, τόσο περισσότερο καυτερό είναι. 

Είναι πλούσιο σε βιταμίνες όπως βιταμίνη Α, βιταμίνη Β6, βιταμίνη Ε, βιταμίνη C, ριβοφλαβίνη, κάλιο και μαγγάνιο. Ωστόσο, δεδομένης της πολύ μικρής ποσότητας που συνήθως καταναλώνεται σε μια μερίδα πιπεριού καγιέν, κάνει αμελητέα τη συμβολή του στη συνολική διαιτητική πρόσληψη αυτών των θρεπτικών ουσιών.

Καψαϊκίνη και αδυνάτισμα

Η ενεργοποίηση του καφέ λιπώδους ιστού  αποτελεί σήμερα είναι μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική για την ενίσχυση της ενεργειακής δαπάνης  μέσω της παραγωγής θερμότητας. Πιο πρόσφατα, το "browning" του λευκού λιπώδους ιστού έχει αποκτήσει αυξημένη προσοχή στον τομέα της έρευνας ως εναλλακτική μέθοδος για την τόνωση της κατανάλωσης ενέργειας. Η καψαικίνη φαίνεται να συμμετέχει σε αυτή την διαδικασία και επομένως θεωρείται ένα ωραίο βοήθημα στο αδυνάτισμα για όσους αγαπούν  τα καυτερά.

Καψαϊκίνη και αύξηση μεταβολισμού, καύση λίπους

Η καψαϊκίνη τονώνει τον μεταβολισμό. Αυτό συμβαίνει αφού βοηθάει στην αύξηση της ποσότητας θερμότητας που παράγει το σώμα σας, προκαλώντας μεγαλύτερη καύση θερμίδων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται θερμογένεση που προκαλείται από τη διατροφή, η οποία προκαλεί αύξηση του μεταβολισμού. Σε μια μελέτη, οι άνθρωποι που έφαγαν ένα πρωινό που περιείχε καψαϊκίνη και μεσαία αλυσίδα τριγλυκεριδίων έκαψαν 51% περισσότερες θερμίδες κατά τη διάρκεια του γεύματος, σε σύγκριση με τους ανθρώπους που δεν είχαν αυτές τις ουσίες για πρωινό . Αλλά ενώ η καψαϊκίνη βοηθά στην τόνωση του μεταβολισμού, το συνολικό αποτέλεσμα είναι μικρό. Σε μια άλλη μελέτη, οι άνθρωποι που έφαγαν 1 γραμμάριο κόκκινου πιπεριού καγιέν έκαψαν μόνο 10 επιπλέον θερμίδες σε διάστημα τεσσάρων ωρών, σε σύγκριση με εκείνους που δεν έτρωγαν πιπέρι καγιέν .Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν τακτικά πιπεριές καγιέν δεν συνεχίζουν να αποκομίζουν τα ίδια οφέλη από αυτά με την πάροδο του χρόνου, καθώς τα σώματά τους προσαρμόζονται στις επιπτώσεις . 

Καψαϊκίνη και αίσθημα κορεσμού

Το πιπέρι καγιέν μπορεί και να ελαττώσει την  πείνα, γεγονός που βοηθάει σε προγράμματα αδυνατίσματος. Δεν είναι κατανοητός ο πλήρης μηχανισμός  αλλά μια μελέτη έδειξε ότι μειώνει την παραγωγή της ορμόνης της πείνας την γρελίνη. 

Καψαϊκίνη και πεπτική υγεία

Τα μπαχαρικά με τα ενεργά συστατικά τους μπορούν να προσφέρουν πολλά οφέλη στην λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Συγκεκριμένα το πιπέρι καγιέν ενισχύει την άμυνα του στομαχιού από λοιμώξεις, αυξάνει την παραγωγή του πεπτικών υγρών και την  παροχή ενζύμων στο στομάχι, βοηθώντας την πέψη. Γενικά υπάρχει η πεποίθηση ότι τα καυτερά δεν είναι καλά για το στομάχι, αλλά μία έρευνα ανασκόπησης έδειξε ότι η καψαϊκίνη του πιπεριού καγιέν μπορεί πράγματι να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου έλκους στομάχου. 

Καψαϊκίνη και αναλγητικές ιδιότητες

Η καψαϊκίνη έχει ισχυρές ιδιότητες ανακούφισης του πόνου όταν εφαρμόζεται στο δέρμα σε μορφή κρέμας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η καψαϊκίνη βοηθά στη μείωση της ποσότητας της ουσίας Ρ, ενός νευροπεπτιδίου που παράγεται από το σώμα που ταξιδεύει στον εγκέφαλο για να σηματοδοτήσει πόνο .Όταν παράγεται λιγότερη ουσία Ρ, τα σήματα πόνου δεν μπορούν πλέον να φτάσουν στον εγκέφαλο και τα συναισθήματα της πτώσης του πόνου . Η καψαϊκίνη είναι διαθέσιμη ως κρέμα για το δέρμα και συνιστάται συχνά για τις ακόλουθες περιπτώσεις :Πόνος στις αρθρώσεις και στους μυς, Κάτω οσφυαλγία, Πόνος μετά τη χειρουργική επέμβαση, Πόνος από νευρικές συνθήκες όπως έρπητα ζωστήρα.  Επιπλέον, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κρέμα καψαϊκίνης δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε ανοιχτό τραύμα ή σπασμένο δέρμα.

Ποιες οι παρενέργειές της, αλληλεπιδράσεις, αντενδείξεις;

Γενικά το πιπέρι καγιέν είναι ασφαλή στην κατανάλωσή του σε φυσιολογικές ποσότητες.   Ωστόσο, αν καταναλωθεί σε μεγάλη ποσότητα απότομα σε ένα γεύμα, τότε μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στομάχι. Εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή για υπέρταση, τότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε  το γιατρό σας πριν δοκιμάσετε την κρέμα καψαϊκίνης, καθώς μπορεί να προκαλέσει βήχα. Επίσης, εάν παίρνετε ένα αραιωτικό αίματος όπως η βαρφαρίνη, συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν καταναλώσετε πιπέρι καγιέν, καθώς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας.  

Συνοψίζοντας, πολλά από τα αγαθά της φύσης έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας, αρκεί να τηρείται το επιτρεπτό μέτρο ανά περίπτωση. Το πιπέρι καγιέν , συμβάλλει στην υγεια του ανθρώπου και στην τόνωση του μεταβολισμού, αρκεί να μην γίνονται υπερβολές στην ποσότητα και τηρώντας πάντα και τις ιατρικές συστάσεις.

Αναστασία Κόκκαλη
Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος